شب گذشته در نشست کمیته بازار آزاد فدرال تصمیم به عدم تغییر نرخ بهره گرفته شد و این نرخ در همان محدوده ۴.۲۵-۴.۵۰٪ باقی ماند. پس از این نشست جروم پاول، رییس فدرال رزرو در کنفرانس مطبوعاتی شرکت کرد و به سوالات خبرنگاران پاسخ داد. به گفته پاول سیاستهای تعرفهای دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا آنقدر فضای مبهمی ایجاد کردهاند که مشخص نیست فدرال رزرو باید چه تصمیمی درباره نرخ بهره بگیرد.
به گزارش میهن بلاکچین، اظهارات فدرال رزرو در حالی مطرح میشود که ترامپ در چند وقت اخیر بارها خواستار کاهش نرخ بهره شده است. با این حال پاول میگوید تأثیرات اقتصادی ناشی از تعرفههای ترامپ باعث شده که «به هیچوجه مشخص نباشد» بانک مرکزی چه واکنشی باید نشان دهد.
سیاستهای تعرفهای ترامپ، عامل ابهام در مسیر اقتصادی
جروم پاول در این کنفرانس مطبوعاتی در سخنانی صریح اعلام کرد که پیامدهای اقتصادی تعرفههای ترامپ بهقدری گسترده و مبهم هستند که مسیر آینده سیاست پولی مشخص نیست. به گفته او، اگر این سیاستها ادامه یابند، احتمال دارد موجب افزایش تورم، کاهش رشد اقتصادی و رشد نرخ بیکاری شوند؛ وضعیتی که بانک مرکزی را در موقعیتی بسیار پیچیده قرار میدهد.
به طور معمول فدرال رزرو نرخ بهره را زمانی کاهش میدهد که احساس کند اقتصاد در حال ضعیف شدن است. در سمت مقابل نیز در زمان رشد قیمتها (تورم) این نرخ زیاد میشود. اما این بار شرایط پیچیدهای در اقتصاد آمریکا حاکم است چراکه فدرال رزرو که به صورت مستقل از کاخ سفید عمل میکند اعلام کرده که تعرفهها هم ریسک کاهش رشد اقتصادی و هم خطر بازگشت تورم را بالا برده و همین موضوع تصمیمگیری برای مرحله بعدی را دشوار کرده است.
پاول در کنفرانس خبری چهارشنبه گفت:
اگر این تعرفههای بزرگ اعلام شده ادامه پیدا کنند، رشد اقتصادی کاهش و بیکاری افزایش خواهد یافت. اثرات تورمی ممکن است کوتاهمدت باشند و یک بار در قیمتها اثر بگذارند یا پایدار بمانند.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش گفت:
واقعاً مشخص نیست که باید چه کاری انجام دهیم. میزان سردرگمی بسیار زیاد است.
از زمان وضع تعرفههای جدید بر کالاهای وارداتی – بهویژه واردات از چین با تعرفههایی که به حداقل ۱۴۵٪ رسیدهاند – شرکتهای حملونقل و بنادر آمریکا گزارشهایی از کاهش شدید حجم تجارت ارائه کردهاند. تحلیلگران نیز هشدار دادهاند که خطر وقوع رکود اقتصادی از ابتدای سال جاری میلادی بهطور قابل توجهی افزایش یافته است.
با وجود این شرایط، نرخ بیکاری آمریکا در سطح پایین ۴.۲٪ باقی مانده و بازار کار همچنان قوی بهنظر میرسد. همچنین بازار بورس پس از افت ماه گذشته، بخش زیادی از خسارات خود را جبران کرده است. این دادهها به فدرال رزرو این فرصت را داده تا بدون عجله، منتظر شفافتر شدن وضعیت اقتصادی بماند.
جروم پاول افزود:
هنوز خیلی زود است که بدانیم کدامیک از دو مأموریت فدرال رزرو، یعنی اشتغال بالا و ثبات قیمتها، باید در اولویت قرار بگیرد.
وی ادامه داد:
در صورت لزوم میتوانیم خیلی سریع اقدام کنیم، اما در حال حاضر بهترین کار این است که صبر کنیم و ببینیم شرایط چطور پیش میرود.
در همین حال پاول میگوید سیاست فعلی فدرال رزرو با وجود تهدیدهای تعرفهای ترامپ مناسب است. وی در این باره گفت:
ریسکهای ناشی از افزایش بیکاری و تورم بالاتر به نظر میرسد که افزایش یافتهاند، و ما معتقدیم که سیاست پولی کنونی، موقعیت مناسبی برای پاسخگویی به تحولات اقتصادی بالقوه در زمانی مناسب برای ما فراهم میکند.
مخالفت با کاهش نرخ بهره پیشگیرانه
در حالی که بسیاری میگویند فدرال رزرو برای جلوگیری از رکود احتمالی باید نرخ بهره را کاهش دهد، پاول اما میگوید تورم همچنان بالاتر از هدف تعیینشده قرار دارد و با کاهش پیشگیرانه نرخ بهره مخالف است:
ما در موقعیتی نیستیم که به شکل پیشگیرانه عمل کنیم، زیرا واقعاً نمیدانیم پاسخ مناسب به دادهها چیست، مگر اینکه دادههای بیشتری ببینیم.
در همین حال، پاول مدعی است که پابرجا ماندن تعرفههای فعلی ممکن است اهداف فدرال رزرو را برای یک سال یا بیشتر به تعویق بیندازد:
با توجه به وسعت و دامنه تعرفهها، به نظر میرسد که ریسکهای مربوط به تورم و بیکاری افزایش یافتهاند. اگر تعرفهها واقعاً در همین سطح باقی بمانند – که هنوز نمیدانیم – ما پیشرفتی به سوی اهدافمان نخواهیم داشت. ممکن است این روند تا یک سال آینده متوقف شود.
وی افزود:
ما هرگز چیزی جز پیگیری اهدافمان انجام نخواهیم داد، اما اگر تعرفهها به این شکل ادامه یابند، تا یک سال آینده شاید پیشرفتی حاصل نشود. مسئله این است که نمیدانیم دقیقاً چه خواهد شد؛ عدم قطعیت زیادی درباره دامنه، وسعت، زمانبندی و ماندگاری تعرفهها وجود دارد.
این وضعیت ممکن است به این معنا باشد که فدرال رزرو نرخ بهره را برای مدت طولانیتری نسبت به آنچه پیشبینی کرده بود، بالا نگه دارد.
واکنش پاول به درخواستهای ترامپ
در حالی که ترامپ بارها خواستار کاهش نرخ بهره شده، پاول در نشست شب گذشته تاکید کرد که این درخواستها هیچ اثری بر کار او و فدرال رزرو نمیگذارد:
ما همیشه کار خود را انجام میدهیم، یعنی استفاده از ابزارها برای رسیدن به اشتغال حداکثری و ثبات قیمتها به نفع مردم آمریکا. تنها چیزهایی که در نظر میگیریم دادههای اقتصادی، چشمانداز، و توازن ریسکهاست، نه چیز دیگر.
در همین حال پاول مدعی شد که با وجود انتقادات مکرر کاخ سفید، هیچگاه درخواستی برای ملاقات با ترامپ یا دیگر روسای جمهور آمریکا نداشته است:
من هرگز تقاضای ملاقات با هیچ رئیسجمهوری را نکردهام و هرگز هم نخواهم کرد. این کار را نمیکنم. هیچ دلیلی برای درخواست ملاقات وجود ندارد. همیشه این طرف مقابل بوده که چنین درخواستی مطرح کرده است.
نگرانی جهانی از تنشهای تجاری
قرار است مقامات آمریکا و چین در هفته جاری مذاکراتی انجام دهند، اما هنوز مشخص نیست دامنه این گفتگوها چقدر گسترده خواهد بود. ترامپ روز چهارشنبه اعلام کرد که کاهش تعرفهها قبل از حصول توافق تجاری را رد میکند و حاضر نیست از موضع سخت خود کوتاه بیاید.
پاول معتقد است این مذاکرات میتوانند به طور چشمگیری چشمانداز اقتصادی را تغییر دهند:
به نظر میرسد وارد مرحله جدیدی شدهایم که دولت شروع به مذاکره با تعدادی از شرکای تجاری مهم ما کرده است و این میتواند تصویر اقتصادی را به شکل اساسی تغییر دهد – یا نه. این بستگی به نتیجه این مذاکرات دارد.
وی افزود:
معمولاً شرایط روشنتر میشود و مسیر مناسب مشخص میگردد. اما در حال حاضر واقعاً نمیشود پیشبینی کرد چه اتفاقی خواهد افتاد. با این حال، اقتصاد فعلاً در وضعیت مناسبی قرار دارد.
وی همچنین خاطرنشان کرد که تعرفههای وضعشده توسط ترامپ در تاریخ ۲ آپریل، «بسیار بیشتر از آن چیزی بوده که در پیشبینیهای او و فدرال رزرو انتظار میرفته است».
صحبتهای پاول در یک نگاه
در مجموع پاول در این کنفرانس مطبوعاتی تاکید کرد که با وجود نامشخص بودن پیامدهای سیاستهای تعرفهای دولت ترامپ، سیاست پولی فعلی در موقعیت مناسبی قرار دارد و نیازی به اقدام شتابزده نیست. او هشدار داد که تعرفههای فعلی ممکن است منجر به افزایش بیکاری، تورم و کندی رشد اقتصادی شود و روند دستیابی فدرال رزرو به اهداف خود را تا یک سال یا بیشتر به تعویق اندازد. با این حال، پاول تأکید کرد که فدرال رزرو صرفاً بر اساس دادههای اقتصادی تصمیمگیری میکند و فشارهای سیاسی، از جمله درخواست ترامپ برای کاهش نرخ بهره، هیچگونه تأثیری بر مسیر سیاستگذاری این نهاد ندارد. او با تأکید بر لزوم «صبر و مشاهده»، استقلال فدرال رزرو را ضروری دانست و گفت که هنوز زود است تصمیمی قطعی در مورد اولویت دادن به کنترل تورم یا حفظ اشتغال اتخاذ شود.
بنابراین میتوان انتظار داشت در صورت باقی ماندن سیاستهای تعرفهای کنونی نرخ بهره باز هم در ادامه سال جاری میلادی ثابت بماند.