معرفی توکن های معروف حوزه‌های ترند ارز دیجیتال

دنیای ارزهای دیجیتال امروز شبیه اقیانوسی از فرصت‌های طلایی است که هر روز موج‌های جدیدی از نوآوری و سود به ساحل می‌رساند. در این اقیانوس وسیع، توکن‌ها چون جواهراتی درخشان هستند که هرکدام داستان منحصربه‌فردی از تکنولوژی، کاربرد و پتانسیل رشد دارند. از هوش مصنوعی گرفته تا متاورس، از دنیای دیفای تا NFTها – هر حوزه‌ای توکن های معروف دارند که می‌توانند آینده سرمایه‌گذاری شما را متحول کنند.

این راهنما شما را با شش حوزه کلیدی توکن‌ها آشنا می‌کند: توکن‌های هوش مصنوعی، دیفای، متاورس، NFTها، توکن‌های حاکمیتی و توکن‌های RWA. در این مقاله با نمایندگان معروف هر حوزه، ویژگی‌ها و فرصت‌های آن‌ها آشنا خواهید شد.

توکن های معروف در دنیای کریپتو

در دنیای گسترده ارزهای دیجیتال، توکن‌ها بر اساس کاربرد و زمینه فعالیت‌شان به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. شناخت این دسته‌بندی‌ها به کاربران کمک می‌کند تا پروژه‌های مطرح را بهتر درک کرده و تصمیمات سرمایه‌گذاری آگاهانه‌تری اتخاذ کنند. در ادامه، مهم‌ترین حوزه‌هایی که توکن های معروف در آن‌ها فعالیت می‌کنند آورده شده است:

• توکن‌های هوش مصنوعی (AI Tokens)
• توکن‌های دیفای (DeFi Tokens)
• توکن‌های متاورس (Metaverse Tokens)
• توکن‌های ان اف تی (NFT Tokens)
• توکن‌های حاکمیتی (Governance Tokens)
• توکن‌های RWA یا توکن‌های دارایی دنیای واقعی (Real World Asset Tokens)

توکن های معروف هوش مصنوعی

توکن‌های هوش مصنوعی (AI Tokens) بخش نوظهور و رو‌به‌رشد از اکوسیستم بلاک‌ چین هستند که در توسعه و اجرای مدل‌های یادگیری ماشین، پردازش داده و خودکارسازی فرآیندها نقش دارند. این توکن‌ها نه‌تنها به پروژه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی قدرت می‌بخشند، بلکه امکان توزیع غیرمتمرکز منابع پردازشی، مشارکت کاربران و مالکیت داده را نیز فراهم می‌کنند.

بیشتر بخوانید: بهترین ارز هوش مصنوعی برای سرمایه گذاری در سال ۲۰۲۵

توکن توربو (Turbo)

توربو (Turbo) یک میم کوین مبتنی بر هوش مصنوعی است که در آوریل ۲۰۲۳ توسط هنرمند استرالیایی رت منکایند (Rhett Mankind) با کمک مدل GPT-4 توسعه یافت. این پروژه با بودجه اولیه ناچیز ۶۹ دلاری آغاز شد و به‌عنوان اولین میم کوین طراحی‌شده توسط هوش مصنوعی شناخته می‌شود.

توکن اف ای تی (FET)

اف ای تی (FET) توکن رسمی Artificial Superintelligence Alliance است که از ادغام پروژه‌های Fetch.ai، SingularityNET و Ocean Protocol شکل گرفته است. این اتحاد با هدف ایجاد یک اکوسیستم غیرمتمرکز برای توسعه و استقرار مدل‌های هوش مصنوعی در مقیاس جهانی فعالیت می‌کند. توکن FET بر بستر اتریوم قرار دارد و در برنامه‌هایی مانند بهینه‌سازی شبکه‌های انرژی و معاملات خودکار در دیفای کاربرد دارد.

توکن رندر (RENDER)

رندر (RENDER) توکن بومی شبکه Render است که یک پلتفرم غیرمتمرکز برای اجاره واحد پردازش گرافیکی یا GPU به هنرمندان و توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی ارائه می‌دهد. این شبکه با اتصال صاحبان GPUهای بلااستفاده به کاربران نیازمند توان پردازشی، امکان رندرینگ سه‌بعدی و اجرای مدل‌های AI را با هزینه و زمان کمتر فراهم می‌کند.

مقایسه توکن های معروف هوش مصنوعی

توکن‌های هوش مصنوعی، با اهداف و کارکردهای متنوع معرفی شده‌اند. برخی تنها برای سرگرمی و جذب جامعه طراحی شده‌اند، در حالی که برخی دیگر به زیرساخت‌های جدی برای توسعه فناوری AI کمک می‌کنند. در ادامه، سه توکن مطرح در این حوزه را از نظر ویژگی‌ها با یکدیگر مقایسه می‌کنیم:

توکن های معروف دیفای (DeFi)

توکن‌های دیفای (DeFi Tokens) نقش کلیدی در تحول نظام مالی سنتی به سمت سیستم‌های غیرمتمرکز ایفا می‌کنند. این توکن‌ها به کاربران امکان می‌دهند تا بدون واسطه‌های سنتی، به خدماتی مانند وام‌دهی، تبادل دارایی و کسب سود از طریق استیکینگ و فارمینگ دسترسی داشته باشند.

بیشتر بخوانید: دیفای چیست؟ آشنایی با DeFi یا امور مالی غیرمتمرکز به زبان ساده

یونی سواپ (UNI)

یونی سواپ (Uniswap) یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) است که بر بستر اتریوم فعالیت می‌کند. توکن بومی آن، UNI، برای حاکمیت پروتکل استفاده می‌شود. یونی‌سواپ با حجم معاملات روزانه حدود ۳ میلیارد دلار و سهم ۲۳٪ از بازار DEXها، پیشتاز این حوزه است. کارمزدهای سالانه این پلتفرم حدود ۹۵۶ میلیون دلار برآورد شده است.

بیشتر بخوانید:‌ صرافی غیرمتمرکز یا DEX چیست؟

آوه (AAVE)

آوه (Aave) یک پروتکل وام‌دهی غیرمتمرکز است که به کاربران امکان می‌دهد دارایی‌های دیجیتال را وام دهند یا وام بگیرند. این پلتفرم از مدل نرخ بهره پویا استفاده می‌کند که بر اساس نسبت استفاده از دارایی‌ها، نرخ‌ها را تنظیم می‌کند. به عنوان مثال، در حال حاضر، نرخ بهره برای USDC حدود ۲.۳۵٪ و برای WETH حدود ۳.۷۵٪ است.

بیشتر بخوانید: آینده ارز آوه (AAVE)

پنکیک سواپ (CAKE)

پنکیک سواپ (PancakeSwap) یک صرافی غیرمتمرکز است که بر بستر زنجیره هوشمند بایننس (BSC) فعالیت می‌کند. توکن بومی آن، CAKE، برای استیکینگ، فارمینگ و حاکمیت استفاده می‌شود. با حجم معاملات روزانه حدود ۴.۶ میلیارد دلار و TVL حدود ۱.۲۹ میلیارد دلار، پنکیک‌سواپ یکی از پلتفرم‌های برجسته در حوزه دیفای است.

مقایسه توکن های معروف دیفای

توکن‌های حوزه دیفای نقش مهمی در تحول سیستم‌های مالی غیرمتمرکز ایفا می‌کنند. هرکدام از این توکن‌ها وابسته به پلتفرم‌هایی با کاربردهای خاص هستند. در ادامه به مقایسه سه توکن مطرح در دنیای دیفای می‌پردازیم:

توکن های معروف متاورس

توکن‌های متاورس (Metaverse Tokens) نمایانگر دارایی‌های دیجیتال در جهان‌های مجازی هستند که امکان خرید زمین، ساخت تجربه‌های تعاملی و مشارکت در اقتصادهای غیرمتمرکز را فراهم می‌کنند. این توکن‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا در اقتصادهای مجازی مالکیت داشته باشند و از طریق فعالیت‌های مختلف درآمد کسب کنند.

بیشتر بخوانید: بهترین پروژه های متاورس در سال ۲۰۲۵

دیسنترالند (MANA)

دیسنترالند (Decentraland) یک پلتفرم واقعیت مجازی غیرمتمرکز است که به کاربران امکان خرید، فروش و ساخت دارایی‌های دیجیتال را می‌دهد. توکن بومی این پلتفرم، MANA، برای تراکنش‌ها و تعاملات درون پلتفرم استفاده می‌شود. این پلتفرم به دنبال ایجاد یک دنیای مجازی است که در آن کاربران مالکیت و کنترل کاملی بر دارایی‌های خود داشته باشند.

سندباکس (SAND)

سندباکس (Sanbox) یک پلتفرم متاورس مبتنی بر بلاک ‌چین است که به کاربران امکان ایجاد، مالکیت و کسب درآمد از تجربه‌های بازی را می‌دهد. توکن بومی آن، SAND، برای خرید زمین‌های مجازی (LAND)، دارایی‌های دیجیتال و مشارکت در حاکمیت پلتفرم استفاده می‌شود.

اکسی اینفینیتی (AXS)

اکسی اینفینیتی (Axie Infinity) یک بازی مبتنی بر بلاک‌ چین است که از مدل «بازی برای کسب درآمد» (Play-to-Earn) استفاده می‌کند. بازیکنان با پرورش، مبارزه و تجارت موجودات دیجیتال به نام «اکسی» می‌توانند درآمد کسب کنند. توکن AXS برای حاکمیت و توکن SLP برای پاداش‌های درون بازی استفاده می‌شوند.

مقایسه توکن های معروف متاورس

توکن‌های متاورسی نماینده دنیای نوینی هستند که مرز میان واقعیت و فضای دیجیتال را کمرنگ کرده‌اند. در ادامه، سه توکن معروف این حوزه را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم:

توکن های معروف NFT

توکن‌های ان اف تی (NFT) نمایانگر دارایی‌های دیجیتال منحصربه‌فردی هستند که در بستر بلاک ‌چین ثبت می‌شوند. این توکن‌ها امکان مالکیت، خرید، فروش و انتقال دارایی‌های دیجیتال مانند آثار هنری، کلکسیون‌ها و آیتم‌های بازی را فراهم می‌کنند.

بیشتر بخوانید: NFT چیست؟ همه چیز درباره ان اف تی به زبان ساده

توکن رریبل (RARI)

رریبل (Rarible) یک بازار NFT غیرمتمرکز است که به کاربران امکان خرید، فروش و ایجاد توکن‌های NFT را می‌دهد. توکن بومی این پلتفرم، RARI، برای حاکمیت و مشارکت در تصمیم‌گیری‌های پلتفرم استفاده می‌شود. رریبل کارمزد ۱٪ از خریدار و ۱٪ از فروشنده برای هر تراکنش دریافت می‌کند.

ایپ کوین (APE)

ایپ کوین (ApeCoin) توکن حاکمیتی و کاربردی اکوسیستم Bored Ape Yacht Club (BAYC) است که توسط یوگا لز (Yuga Labs) ایجاد شد. این توکن به دارندگان امکان مشارکت در تصمیم‌گیری‌های DAO، دسترسی به خدمات و رویدادهای انحصاری و استفاده در پروژه‌های آینده را می‌دهد.

بیشتر بخوانید: مروری بر ایپ کوین و تأثیر آن بر صنعت توکن‌های غیرمثلی

توکن ایمیوتبل ایکس (IMX)

ایمیوتبل ایکس (Immutable X) یک راه‌حل لایه دوم برای مقیاس‌پذیری اتریوم است که تمرکز آن بر بازارهای NFT و بازی‌های بلاک‌چینی است. این پلتفرم با استفاده از فناوری zk-rollups، امکان تراکنش‌های سریع و بدون کارمزد گس را فراهم می‌کند. ایمیوتبل ایکس کارمزد ۲٪ برای فروش‌های اولیه و ثانویه دریافت می‌کند.

مقایسه توکن های معروف NFT

توکن‌های مرتبط با NFT نقشی کلیدی در ایجاد، خرید، فروش و مدیریت دارایی‌های دیجیتال دارند. در ادامه، سه توکن مطرح در دنیای NFT را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم:

توکن های معروف حاکمیتی (Governance)

توکن‌های حاکمیتی (Governance Tokens) ابزارهایی هستند که به دارندگان آن‌ها امکان مشارکت در تصمیم‌گیری‌های کلیدی پروتکل‌های بلاک‌ چینی را می‌دهند. این توکن‌ها نقش مهمی در تمرکززدایی، شفافیت و توسعه پایدار اکوسیستم‌های غیرمتمرکز ایفا می‌کنند.

بیشتر بخوانید: توکن حاکمیتی چیست؟

اتریوم نیم سرویس (ENS)

ای ان اس (ENS) یا اتریوم نِیم سرویس (Ethereum Name Service) یک پروتکل غیرمتمرکز برای نام‌گذاری دامنه‌ها در بلاک ‌چین اتریوم است. توکن بومی آن، ENS، به دارندگان امکان مشارکت در تصمیم‌گیری‌های مربوط به قیمت‌گذاری دامنه‌ها و مدیریت خزانه جامعه را می‌دهد.

لیدو دائو (LDO)

لیدو دائو (Lido DAO) یک پلتفرم استیکینگ برای اتریوم است که به کاربران امکان استیکینگ ETH بدون قفل کردن دارایی‌ها را می‌دهد. توکن حاکمیتی آن، LDO، به دارندگان اجازه می‌دهد در تصمیم‌گیری‌های کلیدی پروتکل مشارکت کنند. در مه ۲۰۲۵، لیدو پیشنهاد یک مدل حاکمیتی دوگانه را مطرح کرد که به دارندگان stETH قدرت وتو در تصمیمات کلیدی پروتکل می‌دهد.

یرن فایننس (YFI)

یرن فایننس (Yearn Finance) یک پلتفرم مدیریت دارایی غیرمتمرکز است که استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خودکار را برای بهینه‌سازی بازدهی ارائه می‌دهد. توکن حاکمیتی آن، YFI، به دارندگان اجازه می‌دهد در تصمیم‌گیری‌های مربوط به استراتژی‌های سرمایه‌گذاری، ساختار کارمزدها و مدیریت خزانه پروتکل مشارکت کنند.

مقایسه توکن‌های حاکمیتی معروف

توکن‌های حاکمیتی نقش مهمی در اداره غیرمتمرکز پروژه‌ها ایفا می‌کنند. در ادامه، سه توکن حاکمیتی مطرح از نظر ویژگی‌های اصلی مورد مقایسه قرار گرفته‌اند:

توکن های معروف حوزه RWA

توکن‌های RWA (Real-World Assets) نمایانگر دارایی‌های فیزیکی مانند طلا، املاک و اوراق بهادار هستند که به صورت دیجیتال در بلاک ‌چین ثبت می‌شوند

تتر گلد (XAUT)

تتر گلد (Tether Gold) یک توکن دیجیتال است که هر واحد آن نمایانگر یک اونس تروا (troy ounce) طلای فیزیکی است. این طلا در خزانه‌های امن در سوئیس نگهداری می‌شود و هر توکن با یک شمش طلا با شماره سریال منحصربه‌فرد مرتبط است. XAUT به دارندگان امکان مالکیت دیجیتال طلا را می‌دهد و می‌توان آن را در صرافی‌های مختلف معامله کرد.

پکس گلد (PAXG)

پکس گلد (PAXG) یک توکن ERC-20 است که توسط شرکت Paxos صادر شده و هر توکن آن نمایانگر یک اونس تروا طلای فیزیکی است. این طلا در خزانه‌های Brinks در لندن نگهداری می‌شود و هر توکن قابل ردیابی به یک شمش طلا با شماره سریال منحصربه‌فرد است.

بیشتر بخوانید: پکسوس (Paxos) و پکس گلد (PAX Gold)؛ شبکه‌ای با استیبل کوینی از جنس طلا

مانترا (OM)

مانترا (MANTRA) یک بلاک‌ چین لایه اول است که برای توکنیزاسیون دارایی‌های واقعی طراحی شد. این پلتفرم با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، امکان توکنیزاسیون دارایی‌هایی مانند هنر، کالاها و املاک را فراهم می‌کند. مانترا با رعایت الزامات قانونی و استفاده از سیستم‌های شناسایی غیرمتمرکز (DID)، محیطی امن و مطابق با مقررات برای کاربران و توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند.

بیشتر بخوانید: ارز مانترا (Mantra) چیست و چرا سقوط کرد؟

مقایسه توکن های معروف RWA

توکن‌های RWA پلی میان اقتصاد سنتی و دنیای بلاک‌چین هستند. در جدول زیر، سه توکن مطرح RWA با یکدیگر مقایسه می‌کنیم:

تفاوت توکن و کوین در دنیای ارزهای دیجیتال

کوین‌ها ارزهای دیجیتالی هستند که بر روی بلاک‌چین‌های مستقل خود عمل می‌کنند. به عنوان مثال، بیت‌ کوین (BTC) بر روی بلاک‌چین بیت‌کوین و اتر (ETH) بر روی بلاک‌چین اتریوم فعالیت می‌کنند. توکن‌ها دارایی‌های دیجیتالی هستند که بر روی بلاک ‌چین‌های موجود، مانند اتریوم، ایجاد می‌شوند. آن‌ها از قراردادهای هوشمند برای عملکرد خود استفاده می‌کنند و می‌توانند نمایانگر دارایی‌ها، حقوق دسترسی یا ابزارهای حاکمیتی باشند.

ایجاد یک بلاک‌چین مستقل نیازمند منابع و تخصص فنی بالایی است. در مقابل، ایجاد توکن بر روی بلاک ‌چین‌های موجود، مانند اتریوم، ساده‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر است.

بیشتر بخوانید: تفاوت کوین و توکن چیست؟

چالش‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در توکن های معروف

توکن های معروف در اکوسیستم بلاک‌ چین، هرکدام در زمینه‌ای خاص فعال هستند و فرصت‌های متنوعی برای سرمایه‌گذاری ایجاد می‌کنند:

• تنوع در کاربردها و دسته‌بندی‌ها (از مالی تا سرگرمی)
• امکان مشارکت در پروژه‌های نوآورانه و آینده‌دار
• رشد سریع اکوسیستم‌های غیرمتمرکز
• درآمد غیرفعال از طریق استیکینگ، فارمینگ یا مشارکت در حاکمیت

با این حال، مسیر رشد توکن های معروف بدون چالش نیست:

• نوسانات شدید قیمت و نبود ثبات بازار
• پیچیدگی‌های فنی و نیاز به دانش تخصصی
• چالش‌های قانونی و نبود چارچوب نظارتی مشخص
• رقابت بالا و احتمال شکست پروژه‌های نوظهور

سوالات متداول

جمع‌بندی

توکن های معروف، بخش جدایی‌ناپذیر از اکوسیستم بلاک‌ چین و بازار ارزهای دیجیتال هستند که هر یک در حوزه‌ای خاص نقش کلیدی ایفا می‌کنند. این توکن‌ها نه تنها بازتابی از نوآوری فنی و اقتصادی در پروژه‌های بلاک چینی (Blockchain Projects) محسوب می‌شوند، بلکه فرصت‌هایی برای مشارکت فعال در قراردادهای هوشمند (Smart Contracts)، حاکمیت غیرمتمرکز و سرمایه‌گذاری در آینده دیجیتال به شمار می‌روند.

هرچند این حوزه با فرصت‌های جذابی همراه است؛ اما ریسک‌های فنی، نوسانات قیمتی و نبود چارچوب‌های نظارتی ثابت می‌طلبد که سرمایه‌گذاران با دقت، تحقیق و مدیریت ریسک (Risk Management) وارد عمل شوند.